बॉस

समीर: (पेपर टेबलावर ठेवून) थॅंक्यू. इट हॅज बीन नाइस वर्किंग विथ यू. (पॉज)
एक बात कहनी थी आपसे जाते जाते. क्यूं की अब फिर कब मुलाकात होगी पता नही, I think this is the right time to say it. साडे पांच साल पहले जब मैने इसी केबिन में कदम रखा और कहां गुड मॉर्निंग, तबसे लेकर आज तक, आपका चेहरा हमेशा एक जैसा रहा है. ना कोई मुस्कान, न एक्साईट्मेंट, न खुशी. फ़्लॅट. Absolutely FLAT.  वेल्कम करते हुए भी, और अब आज, गुड बाय करते समय भी. (पॉज)

किस चीज के बने हो आप?... इन्सान हो, परिवार वाले हो; हां.. एक बडी कंपनी के बॉस हो, रईस हो, काफी कुछ हासिल कर चुके हो... आप आखिरी समय कब मुस्कुराए थे सर? याद भी है आप को? पिछले महिने कंपनी का Annual Function था. कंपनी ने अच्छी तरक्की की इसलिये पार्टी थी, सब खुश थे, सब मजे ले रहे थे... लेकिन आप? आप तब भी येही, ये ही चेहरा लेकर घूम रहे थे. कंपनी की पिकनिक गई थी २ महिने पहले; सब के परिवार वाले साथ थे; ना तो आपने अंताक्शरी में हिस्सा लिया, ना ही डमशेराज में ना ही हाउजी में. बस में ड्रायव्हर के बाजू में बैठके उसे घडी घडी डांटते रहे, और बाकी समय या तो फोन पर बिजनेस टॉक करते रहे या दूसरे डायरेक्टर के साथ.

आप घर पे भी ऐसेही रहते हो क्या? क्या अपने बच्चों से बीवी से, ऐसाही गुस्सैल चेहरा लेकर बात करते हो? (बॉस गुस्से से देखता है) माफ करना; लेकिन सोच कर देखना. इस कंपनी में आपके प्रति respect कम और डर ज़्यादा है. आपकी बात निकले तो कोई न कोई ज़रूर कहता है की इन्हे हसनें के पैसे लगते है. खूंसट कहते है आप को. ऐसी ही इमेज चाहते हो आप अपनी? (पॉज)

ये बॉस वाले रोल से कभी तो अपने आपको बाहर निकालो सर.... हसा करो. हसने से आप छोटे नही हो जाओगे. आपकी पोज़िशन, आपकी हैसियत, आपके प्रति लोगोंका respect कम नही हो जाएगा. उलटा बढेगा. अगर आप यूंही रहे तो आगे जाके आपके परिवार वालोंको याद करना पडेगा के आप कब मुस्काए थे. कॉर्पोरेट वर्ल्ड में शायद आप उंची सीढीया तो चढ पाओगे, लेकिन लोगोंके दिल में उतरना शायद आपको कभी न मुम्किन हो. दीवार पर लगाने के लिये आपकी हसने वाली तस्वीर भी ’ढूंढनी पडेगी’... सर...

(बॉस बहुत गुस्से से देखता है, और कुछ कहने के लिये मूंह खोलता है)

... येस...येस... आपका गुस्सा अभी आपके चेहरे पे साफ दिख रहा है. ये भी कुछ कम नही. इसी तरह, अपनी खुशी, अपना दर्द, अपना प्यार, अपनी उत्सुकता... अपने चेहरे पे लाया करो.... हसा करो.

चलता हूं (मुस्काता है और चला जाता है.)

न पचलेला व्यायाम !

व्यायामशाळेत आवडीने जाणारी लोकं कमीच असतात. तरीही, कधी डॉक्टर च्या सांगण्याखातर, कधी कुणालातरी सांगता यावं की ‘मी व्यायामशाळेत जातो’ म्हणून, कधी हिरो/हिरॉईनींच्या फिगरनी झपाटून किंवा कधी वजनकाट्यावरच्या फिगरनी लाजून, लोकं व्यायामशाळेत प्रवेश घेतात.

असाच एक तरूण मुलगा मागच्या आठवड्यात मी जातो त्या व्यायामशाळेत दाखल झाला. नुकताच शालेय प्रवास संपवून कॉलेजमधे गेलेला असावा. अंगापिंडाने अगदी बारीक असा तो तिथली मोठी मोठी उपकरणं आणि त्यांवर व्यायाम करणारी माणसं, हे सगळं कुतुहलाने न्याहाळत होता. एकीकडे जिम इन्स्ट्रक्टर त्याला व्यायाम, आहार, आणि एकंदरीत फिटनेस च्या गोष्टी समजावत होता.

उगाच सल्ले देण्याची काही जणांना फार हौस असते. आणि या मुलासारखे नवखे बकरे त्यांचं आयतं सावज होतात. मग त्यांच्यासमोर आपला ‘ग्रेटनेस’ दाखवण्यात त्यांना मोठं समाधान मिळतं. असाच एक वर्ष-दोन वर्ष व्यायाम केलेला जरा धष्ट्पुष्ट तरूण त्या संभाषणात न बोलवता सहभागी झाला. आहाराबद्दल चर्चा चालू झाली. या तरूणाने त्या मुलाला करारी आवाजात एक प्रश्न केला, "किती चपात्या खातोस?"
"दीड", घाबरत घाबरत तो मुलगा उत्तरला. माझ्या मते त्याने अर्धी चपाती वाढवूनच सांगितली होती.
"दीड???" आवाजात एक विलक्षण तुच्छपणा आणत त्या तरूणाने प्रतिप्रश्न केला, "सात सात गेल्या पाहिजेत !! सात सात !"
त्या मुलाला अगदीच ओशाळल्यागत झालं. आपण जगाच्या किती मागे आहोत असे भाव त्याच्या डोळ्यात यायला लागले होते. एवढं पुरे नव्हतं म्हणून की काय, त्या तरूणाने आणखी एक प्रश्न केला. "अंडी बिंडी खातोस की नाही?" मुलाचं उत्तर अर्थातच नकारार्थी होतं, पण ते त्याने दिलंच नाही. बहुतेक "रोज दहा दहा खाल्ली पाहिजेत" असं काहीसं उत्तर येईल या भितीने.

"चपात्या खा..अंडी खा, कडधान्य खा, सोयाबीन खा, दाणे पण खाऊ शकतोस....चालू कर आजपासून फुल-ऑन..." असं म्हणून तो तरूण पुढच्या व्यायामासाठी बाजूला गेला. पुढे तो इंस्ट्रक्टर बरंच काही सांगत होता पण त्या मुलाचं लक्षच नव्हतं. त्या दिवसानंतर एक आठवडा गेलाय पण तो मुलगा काही व्यायामशाळेत आलेला मला दिसला नाही. एक तर त्या सात चपात्या त्याला पचल्या नसाव्यात, किंवा व्यायाम, ही कल्पनाच.

मराठी दैनिक साबण (डेली सोप)

DISCLAIMER: खालील पोस्ट मधील शेरे, फोटो हे केवळ उदाहरणादाखल असून लेखकाचा कुठल्याही वाहिनीवर नटावर/नटीवर किंवा मालिकेवर टिप्पणी करण्याचा हेतू नाही. तेंव्हा कृपया खालील मजकूर विनोदार्थाने वाचावा आणि (दैनिक साबणात होतात तसे) गैरसमज टाळावेत अशी विनंती.

मराठी दैनिक साबण आजकाल फारच बुळबुळीत आणि घसरडे होत चाललेत. त्यांच्यासंदर्भातील ही काही निरीक्षणं.

१) या मालिकांची नावं हा एक अभ्यासाचा विषय म्हणावा लागेल. हिंदीत लांबलचक नावांची चलती आहे. ’देस मे निकला होगा चांद’ ‘यहां मैं घर घर खेली’ अशी नावं. मराठीत छोटी नावं आणि लांबलचक नावं दोन्ही समान लोकप्रिय आहेत.

२) इथे ‘पात्रं’ अचानक पटकथेत येतात काय, तितक्याच सहजतेने बाहेर जातात काय; पुन्हा येतात काय... सगळंच बेताल. यात माणसाची सरासरी वयोमर्यादा १०० - १५० वर्ष असते. मेलेली माणसं जिवंत होतात हे तर या लोकांनी ठाम गृहितच धरलंय.

३) एका घरातील दोन माणसं एकमेकांवर कुरघोडी न करतील तर नवल. कुरघोडी म्हणजे अगदी कुणी केलेल्या पदार्थात त्या व्यक्तीच्या नकळत मीठ/तिखट/पाल वगैरे जिन्नस मिसळण्यापासून ते कोयतीने एखाद्याचा जीव घेण्यापर्यंत. तरीही ’आमच्या घराण्यात...’ वगैरे असे आत्मश्रेष्ठत्व आणि आत्मपावित्र्य दर्शविणारे संवाद त्यांच्या तोंडी सर्रास असतात.

४) विरोधाभास इथेच थांबत नाहीत. गुळगुळीत फरशा, उंची सोफासेट, भरजरी पडदे, आणि एकूणच बघणा-याचे डोळे दिपविणा-या घरात रहाणारी माणसं गरीबीच्या वगैरे गोष्टी करतात; त्यांच्यावर उधार मागण्याच्या, दागिने विकण्याच्या वेळा येतात. कमालच आहे.

५) लफडी. लफडी हा जणु प्रत्येक व्यक्तीच्या चारित्र्याचा अविभाज्य भाग आहे, असं हे दैनिक साबण बघून वाटेल. कारण, कथेतील व्यक्तिरेखा सभ्य असो किंवा असभ्य (यांच्या व्याख्या पुन्हा पडताळून बघण्याची गरज आहे), गरीब असो किंवा श्रीमंत; तिचं कुठे नं कुठे, कधी न कधी लफडं/प्रकरण/अफेअर हे असलंच पाहिजे. नाहीतर मग कथेत मजा नाही असं समजलं जातं.

६) साधारण सगळ्याच दैनिक साबणांतील कुटुंबांनी; काही वेळा काही ठराविक पात्रांनी दु:ख, संकट, आपत्ती यांच्याशी AMC केलेलं असतं. ठराविक काळाने या मंडळींची दारं संकटं, दु:ख ठोठावतंच असतात. आणि मग १०-१२ भाग ती त्यांच्या आयुष्यात ठाण मांडून असतात.

७) ब-याच मालिकांमधे इंग्रजी शब्दांचा पुरेपूर वापर आढळतो. मराठी व्याकरणाचे दिवे ही मंडळी लावतातच; त्यात इंग्रजी म्हणजे धमालच. बरं त्या व्यक्तिरेखेचं शिक्षण कितीही असो (वा नसो), इंग्रजी शब्द भारी वापरले जातात.

८) यातील भांडणाचे प्रसंग बघताना एको पॉईंट ची आठवण होते. एकच वाक्य... ४-५ वेळा घुमतं. तितक्यांदाच कॅमेरा घुमतो. साधारणपणे एक व्यक्ती बोलत असते आणि किमान ५ व्यक्ती ऐकत असतात. उपस्थित असलेल्या सगळ्या व्यक्तींच्या चेह-यावर हा कॅमेरा आलटून पालटून गचक्यासरशी येतो. इंटेन्सिटी वाढते म्हणे याने चित्रिकरणाची. मागे एखादी आक्रमक सुरावटीची सरगम/तराणा, किंवा एखादा श्र्लोक, किंवा नुसती मृदुंग तबल्याची जुगलबंदी वाजत असते.

९) योगायोग म्हणजे काय घडावेत ना.. हे या दैनिक साबणवाल्यांनीच जाणावं बाबा. टायमिंग ची दाद द्याविशी वाटते. म्हणजे कुणी माणूस काही चोरत असतो... तो ते चोरतो... आणि घराबाहेर पडल्यावर.. मग घरमालकाला जाग येते. कुठला एक पुराव्याचा कागद एका ठिकाणी पडून असतो... तो शोधणारी व्यक्ती तिथे येते... तेंव्हाच एक गाडी तिथून जाते आणि वा-याने तो कागद... उडत नाही हं... फक्त उलटा होतो...पण त्या व्यक्तीला तो उचलून बघावासा वाटत नाही. अशी अनेक उदाहरणं.

१०) इथे बाकी छपरीगिरी करणारे नायक नायिकेसमोर मात्र अलंकारिक वगैरे बोलतात. लहान मुलं चाळीशीचा अनुभव गाठीशी असल्यासारखे डायलॉग फेकतात. वर म्हटल्याप्रमाणे लफडेवाली माणसं ‘कर्तव्य, जाणीव, आपुलकी’ अशा संकल्पना जोपासतात. सांगू तितकं कमी आहे.

 पण लोकं बघतात बाकी आवर्जून हे सगळं. यामुळे घरातल्या मुलांवर वगैरे काय परिणाम होतायत हा भाग वेगळा; ते दिसायला लागेलच काही वर्षांनी; पण नकळत मोठ्या माणसांना सुद्धा मानसिक आजार झाले तर नवल वाटायला नको.

टी आर पी चा फुल फ़ॉर्म माझ्या मते ‘तरीही रोज पहाणे’ असा असायला हवा. या तरीही च्या मागे असलेली कारणं वेगवेगळी असतील अर्थातच.

असो. निरीक्षणात आलेल्या काही गोष्टी लिहू म्हटलं. पुन्हा अशी यादी जमली की याच पोस्ट चा ‘सिक्वेल’ लिहीन.

TRAI ने केला BHEJA FRY

‘..........this is a magical picture of God. Send this to as many people as you can and see a Miracle in 1 hour.’ असे मेसेज आता निरर्थक होतील, कारण TRAI ने आता मोबाईल धारकांच्या एस एम एस पाठवण्याला लगाम घातलाय.

मला या मागचा विचारच कळला नाही. हा निर्णय निव्वळ मूर्खपणाचा आहे. एक तर असं करून बल्क एस एम एस ला आळा बसेल असं मला वाटत नाही. कारण त्यासाठी मुळात स्पॅम फ़िल्टर सदृश यंत्रणा आणखी सक्षम हवी. त्या बाबतीत तर आनंद आहे. आणि दुसरं म्हणजे हा सरळ सरळ व्यक्तिस्वातंत्र्यावर घाला आहे, मोबाईल धारकांच्या. रेग्युलेटरी ऑथॉरिटी झाली म्हणजे काय शाळेच्या शिक्षकासारखं बघाल की काय सभोवताली? मला आठवतंय, शाळेत असताना २-४ जणांनी मस्ती केली की त्याची शिक्षा कधी कधी अख्ख्या वर्गाला मिळायची. तसंच झालं हे. बरं ज्याला मस्ती करायचीय तो तरीही मस्ती करतोच.

तसंच, मोबाईल कंपन्यांनाही यामुळे तोटा होईल हे निश्चित आहे. मधे मी ऐकलेलं की म्हणे मुंबईत गाडीत गाणी लावण्यावर निर्बंध येणार आहेत. या लोकांची डोकी बहुदा ठिकाणावर नाहीत. आणि असंच जर का तुम्हाला करायचं असेल तर मग आधीच अंधारात असलेल्या या देशाच्या भविष्यातला अंधार अजून दाटल्याखेरीज रहाणार नाही.

मोबाईल कॉल्स वर पण निर्बंध लागतील पुढे. दिवसाला ५ च फोन. दिवसाला १०च मिनिटं फोन. मी तर म्हणतो मग बिलाची सिस्टीम ठेवावी कशाला? असं करा की माणसाच्या वयानुसार / वर्गानुसार / उत्पन्नानुसार त्याचा परमिटेड मोबाईल वापर ठरवा. रेशन करा त्याचं. आनंद आहे.

थरांचा थरार

दहीहंडी हा खरं तर श्रीकृष्णाच्या बाललीलांमधून जन्मलेला खेळ. त्याचा आता ‘स्पोर्ट’ झालाय ‘स्पोर्ट’. त्यात संस्कृती किती उरलीय हा वादाचा मुद्दा झाला, पण त्याचं स्वरूप फार (जरा जास्तच) मोठं झालंय. बक्षिसांच्या रकमांमधे शून्यावर शून्य चढवली जातायत. (गोविंदांच्या हातातही बहुदा शून्यच येत असावीत.) वर्गणी चं स्वरूप वर्गणी सारखं कमी आणि खंडणी सारखं अधिक वाटायला लागलंय. स्पॉन्सर्स चे बॅनर आणि डीजेंचे स्पीकर दोन्ही वर्षागणिक मोठे होतायत. यातले गोविंदा मात्र मनो-यासरशी वर जातात आणि मनो-यागत खाली येतात.

या प्रकारात त्यांना कुठला आनंद मिळतो ते मला ठाऊक नाही पण ते जीव धोक्यात घालतात एवढं दिसतं. ८ थर.... ९ थर..... १० थर.....; थरांची संख्या वाढत जाते. आयोजक याला ’थरार’ असं म्हणतात. बघणा-यांचा हे बघूनच थरकाप होतो. आणि प्रत्यक्ष गोविंदा मात्र थरा थराला थरथरतात.


एकूणच सगळं कुठल्या थराला नेलंय... काय रे बाबा!

Polythene Bags

Now, if one goes shopping at any mall in India and wants a polythene bag to carry his stuff, he has to pay for the bag. A new initiative to reduce or curb the use of plastic. The price to be paid for the bag varies from city to city, area to area and mall to mall. A few out of many, carry their own bags and don't go for the plastic ones. But many still get the plastic bags. Some feel proud doing that. May be it gives them a feeling of being richer and able to afford these upcoming luxuries.


The additional revenue generated from sale of the plastic bags would definitely be a good amount. Now, if that amount is either forming a part of the Income Statements of the malls/shops, the whole initiative is in vain. It won't serve any purpose. Ideally, the income so generated should form part of a National Reserve speacially created for this purpose. This reserve should be used to build waste disposal plants, or some polythene recycling units or something like that. But something like that to happen, doesn't sound cool in here. 

So now, there is one more item to be billed; and the bags are still there to be filled.

रिक्शा...

आता रिक्शा मिळणं हे लॉटरी लागण्याइतकं ’रेअर’ झालेलं आहे. मुंबई, पुणे, आणि माझ्या माहिती प्रमाणे जवळपास सगळीकडेच ही गत आहे.

• रिक्शा रिकामी नाही असं आता फ़ारसं होत नाही. किंबहुना तो मुख्य प्रॉब्लेम नव्हे. कारण रिक्शा जास्त करून रिकाम्याच बघायला मिळतात.
• पूर्वी रिक्शावाला विचारायचा, ’कहां जाओगे?’; आता प्रवासी विचारतात, ’कहां जाओगे?’
• एखादा रिक्शावाला थांबलाच, आणि प्रवाशाने एखादं जवळचं ठिकाण सांगितलं की त्या प्रवाशाकडे अतिशय तुच्छतापूर्ण नजरेने बघून रिक्शावाला निघून जातो.
• म्हाता-या माणसांनाही हे मुजोर रिक्शावाले तितक्याच उद्धट्पणे नाकारतात. विसरत असावेत की एक दिवस तेही म्हातारे होतील, त्यांनाही कदाचित चालणं कठीण होईल आणि मग तेंव्हा त्यानाही रिक्शा किंवा कुठल्यातरी वाहनाची गरज लागेल.. जाउदे; ज्याचे त्याला. 
• काही रिक्शास्टॅंड वर रिक्शावाले भाजीवाल्यांप्रमाणे ओरडत असतात. ’चला वाघबील वाघबील वाघबील....’; ’चला काशीमिरा काशीमिरा, काशीमिरा...’ असं.
• पोलिस वगैरे यांना काही करत नाहीत. तक्रारींचे फ़ोन काढून ठेवलेले असतात आणि पर्सनली गेलं तर कुणाला फ़ारसा वेळ नसतो. त्यामुळे रिक्शावाल्याना कधी ’पोलिसांकडे जाईन’ सांगून धमकी देण्याचा प्रयत्न केला, किंवा नंबर वगैरे नोंद करून घेतला तरी त्याना फ़िकीर नसते कारण, शिक्षा होण्याची भिती नसते. अर्थात, कदाचित काही ठिकाणी पोलिस दखल घेऊन शासन करतही असतील, नाही असं नाही. पण बहुतांश ठिकाणी ते काही करत नाहीत. काही राजकीय पक्षांनी याबाबत पावलं उचलली आहेत आणि तेच पक्ष कदाचित यांना दम देऊन सरळ करू शकतील असं कुठेतरी वाटतं. पण ही गोष्टही रिक्शा मिळण्याइतकीच ’रेअर’.

तर असा प्रॉब्लेम आहे ना? प्रवाशांना ज्या त्या ठिकाणी जायचंय. रिक्शावाल्यांना त्यांना हव्या त्याच ठिकाणी जायचंय. माझ्या मते यावर साधा सरळ उपाय होऊ शकतो. बस वर कशा पाट्या असतात गंतव्य स्थानाच्या, तशा रिक्षांवर लावाव्यात. म्हणजे प्रश्नच मिटला.

(वरील फ़ोटो एडिट केलेला आहे)

माजणारे माजतात

एक अरुंद गल्ली. त्यात दोन गाड्या समोरासमोर उभ्या ठाकल्या. दोघांनीही एकमेकांना दिव्यांचे इशारे केलेले होते. त्यापैकी एक गाडी दुस-या गाडीच्या इशा-याला मान देऊन एका अशा स्पॉटला थांबली की जिथे दुस-या गाडीला एका बाजूला थांबायला जागा मिळेल.

दुसरी गाडी पुढे येत, बाजूला न जाता, पहिल्या गाडीच्या समोर फ़ूटभर अंतर ठेवून थांबली. पहिल्या गाडीच्या चालकाने गाडी थोडी मागे घेतली. दुसरी गाडी तितकीच पुढे आली. पहिल्या गाडीच्या चालकाने २ वेळा हाताने खूण करून समोरच्या गाडीस बाजूला जायला सांगितले. तरीही ती गाडी ढिम्म. एकदा हा लाईट देई एकदा तो. शेवटी पहिल्या गाडीचा चालक गाडीच्या बाहेर उतरला. धो धो पाऊस आणि रात्री आठ ची वेळ. (सोयीसाठी चालक १, चालक २, गाडी १, गाडी २ अशा संज्ञा यापुढे वापरू)

(चालक १ समोरच्या गाडीपाशी जाऊन खिडकी उघडायला हाताने खूण करतो. त्यानुसार गाडी २ ची खिडकी खाली होते.)
चालक १: काय प्रॉब्लेम आहे?
चालक २: तुम्हे क्या प्रॉब्लेम है?
चालक १: मैने लाईट दिया आप साईड नही ले सकते?
चालक २: मैने पहले लाईट दिया है; शुरू से.
चालक १: लाईट मैने भी दिया था. और आपका लाईट देख के मैं यहां रुका हूं तो आप आगे आए चले जा रहे हो?
चालक २: तो तू पीछे ले ना.
चालक १: लेकिन आपको यहां सामने साईड मे लेने के लिये जगह थी; आप ले सकते थे साईड.
चालक २: मेरा गाडी दिख नही रहा कितना बडा है, कैसे जाएगा? आपका गाडी छोटा है..
चालक १: (मधेच तोडून) छोटा बडा गाडी बात नही करने का. किसका गाडी को छोटा बोलता है?
चालक २: हां तू पीछे ले (काच बंद करतो)
चालक १: (चिडून) काच नीचे कर. (२ वेळा) (काच खाली घेतली जाते)
चालक १: मैने एक तो कर्टसी दिखाया, यहां पे रुका हूं लाईट देखके; आगे तू आया बिना वजह.
चालक २: हां तो थोडा कर्टसी और दिखा कल दो रुपया दे दूंगा.
चालक १: (प्रचंड भडकून) क्या मतलब? पैसे का बात किससे करता है रे तू? क्या मतलब २ रुपया दे दूंगा समझता कौन है रे?
चालक २: इतना कर्टसी दिखाया तो थोडा उपकार और करदो बोला कल पैसा दे दूंगा.
चालक १: (२ सेकंद पॉज घेऊन; त्या व्यक्तीकडे, त्याच्या गप्प बसून त्याला साथ देणा-या बायको कडे बघून) ईंडिया का जो आज हालत हुआ है ना; वो आप जैसे लोगोंकी वजह से हुआ है.
चालक २: हां तो आप रह ही रहे हो ना फ़िर भी इंडिया में

चालक १ गाडीकडे तरातरा चालत गेला, चाकांचा चीत्कारसदृश आवाज करत गाडी सुरू करून बाजूच्या जागेतून मार्ग काढत पुढे निघून गेला.

थोडक्यात, चालक १ हा भारतातील मोजक्या सूज्ञ लोकांपैकी एक होता. समंजस पणे वागत होता. पण चालक २ तितकाच माजलेला, निर्लज्ज आणि फ़ुलीफ़ुली होता. अशा लोकांची पिलावळ आज भारतात फ़ार वाढलीय आणि त्यांचीच मेजॉरिटी झालीय. त्यामुळे चालक १ म्हणाल्याप्रमाणे जोपर्यंत ही अशी लोकं आहेत तोपर्यंत देशाची प्रगती होणं केवळ अशक्य. यांना सुधारणं त्याहून अशक्य.

फ़रहात शेहज़ाद यांच्या गज़ल मधला एक शेर फ़ार योग्य वाटतो मला.

जिसकी फ़ितरत ही डसना है
वो तो डसेगा; मत सोचा कर

...तर, त्यांना सुधारणं अशक्य आणि त्यांची पिलावळ वाढतंच राहणार; त्यामुळे भारताचं काही खरं नाही हेच खरं.

पेशन्स

पेशन्स. माणूस इम्पेशन्ट झाला की हा शब्द उच्चारतोच उच्चारतो. मराठीत सहजपणे मिसळलेल्या इंग्रजी शब्दांपैकी हा एक शब्द. पण इंग्रजी शब्द मराठीत आला की ब-याच वेळा त्याचं लिंगवचन वेगवेगळे पंथ वेगवेगळं ठरवतात. मग तो इमेल का ती इमेल; तो टायर का ते टायर; तो केक का ती केक अशी कोडी जन्माला येतात. खरं तर ही कोडी नाहीत, गमती आहेत. अशा अनेक गमतींपैकी गेले काही दिवस परत परत अनुभवतोय ती ही गंमत.

एक जण परवा अगदी तावातावाने एका घडलेल्या प्रसंगाचं वर्णन करून सांगत होता. त्यात किमान ३-४ वेळा ’मग मात्र माझे पेशन्स संपले’ असं म्हणाला. हा वाक्यप्रयोग मी आधीही ऐकलेला आहे आणि प्रत्येक वेळी तो तितकाच मजेशीर वाटलाय. ’पेशन्स’ चं अनेकवचन होऊच कसं शकेल? कमाल करतात मंडळी :D आणि अगदी ठासून सांगत असतात की मी खूप पेशन्स ठेवले वगैरे. बरं सांगायला गेलं तर काही सूज्ञ मंडळींना पटतं; बदल व्हायला वेळ लागतो खरा, पण पटतं. काहींना मात्र त्यांचंच बरोबर वाटतं. मग २-३ वेळा मी सांगून बघतो; तरीही मानत नसेल व्यक्ती की मग ’माझेही पेशन्स संपतात’! :P

सानिया..

नुकतंच विम्बल्डन पार पडलं. भारताची (?) महिला टेनिसपटू, जिच्यावर दरवेळी अपेक्षांचा वर्षाव होतो (का ते कळत नाही) ती As Usual चार दोन सुसाट फ़ोरहॅंड आणि असंख्य डबल फ़ॉल्ट करून बाहेर पडली. पेपरात मागल्या वर्षीची Copy-Paste केलेली बातमी :- ’विम्बल्डन मधील महिला एकेरीतील भारताचे आव्हान संपुष्टात’. तर, परवा एका सानियाभक्त मित्राशी या विषयी बोलताना सुचलेले हे काव्य. यातील आशय केवळ गमतीत घ्यावा अशी विनंती.


सानिया च्या फ़ॅन्स नी भरली टेनिस कोर्ट ची बाकडी
सानिया ने मात्र केली पहिलीच सर्व्हिस वाकडी

उत्साहात आणि आनंदात पडलं कसं सॉल्ट
एका मॅचमधे तिने केले १०० डबल फ़ॉल्ट

टेनिसमधे रॅंकिंग म्हणे कपड्यांवरून ठरतं
म्हणून बहुदा घालते ती मिनी मिनी स्कर्ट

कधी कुठे एकदा म्हणे स्पर्धा तिने जिंकली
जिंकली म्हणून हवेत गेली, तिथेच माशी शिंकली

मोजक्या विजयांच्या जोरावर गाडी अजून पळतेय
लोकं मूर्ख बघतायत, आणि ही वेडी खेळतेय

- अपूर्व

३० मिनिट.. नही तो फ़्री

मी ’राईट लेन’ मधून गाडी चालवत होतो. उजव्या बाजूला पत्र्याची भिंत उभारलेली रस्त्याच्या कामानिमित्त. आणि अशात एकदम, हॉर्न न वाजवता किंवा इतर कुठलाही संकेत न देता एक बाईक कुठल्याशा फ़टीमधून अचानक गाडीसमोर अवतरली. मी अचंबित, क्रोधित वगैरे व्हायच्या आतच तडमडत तो बाईकवाला पुढे निघून गेला.सुदैवाने आमची वाहने भिडली नाहीत, घासली नाहीत; नाहीतर खरंच तो पडला असता आणि मग गोंधळ झाला असता.

पिझ्झा हट चा पोचव्या होता तो. हे पिझ्झा पोचवणारे...अनेकदा बघतो त्यांना आणि ते सगळेच भयानक रॅश चालवतात बाईक. दोष सर्वस्वी त्यांचा नाही. ’३० मिनिट.. नही तो पिझ्झा फ़्री’ अशी अ‍ॅड करणारे यांच्याच जिवावर अ‍ॅड करतात. मला माहित नाही यांची सिस्टिम काय असते ते. पण बहुदा ३० मिनिटांच्या आत पोचवून ’फ़्री’ पिझ्झा देणं टाळलं की ईन्सेन्टिव्ह असावा, आणि फ़्री पिझ्झा द्यावा लागला तर पेनल्टी असावी. कारण अक्षरश: जिवावर उदार होऊन ते बाईक चालवत असतात, पर्यायाने स्वत:चा आणि इतरांचा जीव धोक्यात घालत असतात.

मला फ़ार दया येते त्यांची. आजवर मी कधीही फ़्री पिझ्झा मागितलेला नाही आणि मागणारही नाही ते याच कारणासाठी. मी उलट त्या माणसाला सांगतो की बाबा हळू चालव. मला राग अशा अ‍ॅड करणा-यांचा येतो. मुंबई-ठाण्याच्या ट्रॅफ़िक मधे आज कुठलाच माणूस एखाद्या ठिकाणी वेळेवर पोचण्याची हमी देऊ शकत नाही अशी अवस्था आहे, आणि त्यात या अशा ऑफ़र किंवा स्कीम म्हणजे चक्क मूर्खपणा आहे. 

माझं फ़क्त असं सांगणं आहे की पिझ्झा कंपन्यांनी एवढं लक्षात घ्यावं की त्या ३० मिनिटापायी जीव जायला ३० सेकंद सुद्धा लागणार नाहीत. तेंव्हा ३० मिनिट नही तो फ़्री म्हणताना डिलिव्हरी बॉईज चा जरा विचार करावा. आणि एक पिझ्झा फ़्री घेतला म्हणजे आपलीही फ़ार मोठी अचीव्हमेंट किंवा सेव्हिंग होत नाही त्यामुळे ३५ व्या मिनिटाला पिझ्झा आला तर फ़्री मागताना आपणही विचार करायला हवा.

करकचून...

मुंबईत बसमधून प्रवास करताना बसायला जागा मिळणं म्हणजे थोर नशीब. नाहीतर उभं रहायला लागतं. आणि मुंबईत बसमधे उभं रहाणं म्हणजे ट्रॅफ़िकमधे गाडीत बसण्याईतकंच त्रासदायक असतं. आणि मग असं उभं रहावं लागलं की माझी अवस्था काहीशी अशी होते...

बस ड्रायव्हर जेंव्हा करकचून ब्रेक लावतो
माझ्या रागाचा पारा सरसरून वर धावतो

वाटतं त्याला जाऊन सणसणून लाथ द्यावी
विचारांना कृतीची भरभरून साथ द्यावी

इतक्यात एमपीथ्रीत एक गाणं दणदणून वाजतं
शरीर मन ठेक्यागणिक तरतरून टाकतं

मूड कसा माझा फ़सफ़सून वर येतो
लक्ष माझं एकवटून मी गाण्यावर देतो

मनातल्या मनात एक कचकचून शिवी देतो
भरकटलेल्या विचारांना दिशा नवी देतो...


- अपूर्व

देवदर्शन

देवळात तसं माझं फ़ार जाणं होत नाही. पण सर्वसाधारण लोकप्रिय किंवा जिथे लाखो भक्तगण जातात अशा देवळांत गेलो आहे. पंढरपूर च्या वारीच्या निमित्ताने परवाच ऑफ़िसात विषय निघाला होता तेव्हा एकाने शिर्डी, कोल्हापूर च्या देवस्थानांचे आणि तिथल्या गर्दीचे काही किस्से सांगितले तेव्हा सहज वाटलं, की अशा प्रकारे प्रचंड गर्दीत देवस्थानात जाणं, म्हणजे काहीसं एखाद्या सिनेता-याची किंवा तारकेची स्वाक्षरी घ्यायला जाण्यासारख आहे. 

त्या ता-या किंवा तारकेचे जसे लाखो चाहते, तसे देवाचे लाखो भक्त. त्या ता-या किंवा तारकेची सही घेणं हा काही सेकंद चालणारा प्रसंग, की ज्यासाठी प्रदीर्घ प्रतीक्षा करावी लागते. काहीसं तसंच देवदर्शनाचं झालंय. मूर्तीसमोर येताच ’पुढे चला’ ’आगे चलो’ म्हणत तिथे बसलेले पुजारी भक्तीभंग करतात, आणि भारतात जनतेला ढकलाढकली हा एक विशेषाधिकार आहेच. सहाजिकच, अशावेळी त्या ता-याचं किंवा तारकेचं जसं सही घेणा-या चाहत्याकडे लक्षही नसतं, तसंच देवाचंही होत असेल... 

अपभ्रंश / Name Parodies

नाव म्हटलं की त्याचा अपभ्रंश झालाच समजा. अनेकदा तो जाणून बुजून केला जातो; जसं की, समीर च्या जागी ’सॅम’, विकास/विक्रांत च्या जागी ’विकी’ वगैरे. पण ’चुकून’ काही वेळा नावांचं, शब्दांचं जे विडंबन होतं ना, ते फ़ार मजेशीर असतं.

असंच गेल्या काही दिवसांत मी निरीक्षण केलं. एक व्यक्ती जिचं नाव ’फ़िलोमिना’ आहे, त्या व्यक्तीच्या नावाचे अनेक अपभ्रंश मी ऐकले. ते असे:

फ़िलोमिनो
फ़िनोमिनो
फ़िलोमिला
फ़िलोमिलो
पण सर्वात हसू आणणारा अपभ्रंश म्हणजे, ’फ़िनॉमिना’. जितक्या वेळेला संबंधित व्यक्तीने हा शब्द उच्चारला तितक्या वेळेला आणि त्यानंतर कितीकदा ते आठवून हसू आलं.



We often hear words and names being pronounced incorrectly which sometimes create great humor. One such case is about the name 'Philomena'. I have been discovering some great versions of this name over the last couple of weeks, which are:

Philomeno
Phinomeno
Philomela
Philomelo

But the greatest one which made me laugh everytime it was pronounced and several times thereafter was 'Phenomena' and I am laughing even now as I write this.

फ़िक्र...और शुक्र

 

फ़िक्र करने वालोंका ना शुक्र किया जाए

शुक्र करने वालोंकी ना फ़िक्र की जाए

किये फ़िक्र का ना ज़िक्र किया जाए

मिले शुक्र का ना फ़क्र किया जाए

बस शुक्र करने वालोंका शुक्र किया जाए 

और फ़िक्र करने वालोंकी फ़िक्र की जाए

- अपूर्व

कंटेंपररी डान्स

’डान्स’ विषयीच्या माझ्या शून्य ज्ञानाबद्दल क्षमा असावी. परवाच मी टीव्ही वर एक ’डान्स’ चा प्रोग्रॅम बघत होतो. त्यात काहींनी ’कंटेंपररी’ नृत्यप्रकार सादर केले. ते बघताना असं वाटलं की स्टेज वर सोडण्यापूर्वी त्या व्यक्तीच्या वस्त्रात एखादा उंदीर किंवा झुरंळ सोडलं असावं. स्टेज वर आल्यापासून ती व्यक्ती सैरावैरा पळत असे, विव्हळत असे, चित्रविचित्र हावभाव करून आपली वेदना, तळमळ दर्शवित असे. इतर कंटेस्टंट्स नुसतं बघूनच आरडा ओरडा करत असंत. आणि मग जजेस ना सुद्धा तो ’डान्स’ बघून गहिवरून वगैरे येई. या आधी कुंगफ़ू, कराटॆ, अ‍ॅक्रोबॅटिक्स, उंच उडी, असे ’डान्स’चे अनेक नाविन्यपूर्ण प्रकार बघितले होते.. हा नवीन प्रकार कळला. ईंटरेस्टिंग वाटला !


(वरील टिप्पणी ही केवळ मजेत घ्यावी अशी विनंती. यात नृत्य किंवा नर्तक यांचा अपमान, अवमान करण्याचा कुठलाही हेतू नाही.)

बेस्ट बस सेवा आणि नियम

बराच वेळ बस थांब्यावर उभा राहिलो. घराजवळ जाणारी बस आलीच नाही. त्यातल्या त्यात जवळ जाणा-या ज्या बस आल्या त्यापैकी बहुतांश बस चालकांनी थांबवल्याच नाहीत. हा पहिला अनुभव नव्हता माझा; या आधीही अनेकदा बस नुसतीच हळू करून प्रवासी दाराजवळ पोचताच बस वेगात नेणा-या बसचालकांनी माझं डोकं फ़िरवलेलं आहे. यात त्यांना काय सिद्ध किंवा साध्य करायचं असतं हे तेच जाणोत. पण या वेळी असं होऊ द्यायचं नाही, चिडायचं नाही असं ठरवून मी वातानुकूलित बस, जी सुदैवाने थांबली आणि काहीशी रिकामी होती, ती पकडली. वरील सगळे संदर्भ ’बेस्ट’ च्या बसेस बाबत आहेत याची नोंद घ्यावी. टीएमटी किंवा इतर बस सेवांचा अजून तरी या बाबतीत वाईट अनुभव आलेला नाही.

तर, वातानुकूलित बस मधे चढलो; आणि काही मिनिटात बसायला जागा सुद्धा मिळाली. तिकिटाच्या जास्त दराच्या मोबदल्यात मिळालेला थंडावा आणि शांतता या दोन्हींचा आनंद घ्यावा म्हणून डोळे मिटले आणि काही मिनिटातच दोन व्यक्तींच्या बोलण्याचा आवाज आला; काहीसा जोरातच. एक प्रवासी जो मागच्या सीट वर बसला होता, आणि अनवधानाने ज्याचा एक थांबा चुकला होता, तो चालकाला दरवाजा उघडण्याची ’विनंती’ करत होता. (वातानुकूलित बस असल्याने दरवाजे बंद होते.) बस वाहतुकीच्या थांब्यावर थांबलेली होती. चालकाने दरवाजा उघडायला नकार दिला. प्रवाशाने अतिशय सौजन्याने पुन्हा विनंती केली परंतु चालकाने "आमच्या नियमात ते बसत नाही. तुम्हाला पुढच्या बस थांब्यावरच उतरावं लागेल." असं ठासून; नव्हे, दरडावून सांगितलं. प्रवासी सज्जन होता, त्यामुळे शिव्या, अर्वाच्च्य शेरे किंवा टोमणे न उच्चारता शांतपणे उभा राहिला आणि पुढच्या थांब्यावर उतरला.

त्यानंतर त्या चालकाने अनेक वाहतुकीचे थांबे जुमानले नाहीत. एक दोन बसथांब्यांवरही त्याने बस थांबवली नाही. पण बसथांब्याव्यतिरिक्त इतर जागी उतरू न देण्याचा नियम मात्र त्याने पाळला होता.
तेंव्हा म्हटलं; नियम, नियमीतपणे पाळावेत एखाद्याने; सोयीस्कर पणे नव्हे. आणि हो, नियम सर्वांसाठी असावेत; ठराविक व्यक्तींसाठी, गोष्टींसाठी नाही. दुर्दैवाने, भारतात नियम ही सोय या अर्थाने वापरली जाणारी संज्ञा आहे; नियमीतपणे.

http://ajstates.blogspot.com/2011/05/blog-post_6978.html

वीकेण्ड सॊंन्ग

नटरंग चित्रपटातील ’खेळ मांडला’ या गाण्याच्या चालीवर आधारित
वीकेण्ड सॊंग

किती सांग पहायची फ़्रायडेची वाट
कधी सांग होईल वीकेण्डची पहाट
कसाबसा एक एक वीकडॆ य्हो गेला
आजि फ़्रायडे उजाडला
भेटू मंडेला...
भेटू मंडेला...
भेटू मंडेला... आता... भेटू मंडेला

-अपूर्व

भारतीय संघाचं अभिनंदन

CA झाल्यापासून; किंबहुना CA करायला लागल्यापासूनच Attempts या संकल्पनेशी ओळख झालीय. तसं बघायला गेलं तर अगदी प्रत्येक गोष्टीशी याचा संदर्भ लावता येतो. परवा भारताचा क्रिकेट संघ विश्च्वचषक जिंकला तेंव्हाचंच बघायला गेलं तर, एखाद्या CA करणा-या मुलाला अनेक Attempts मधल्या अपयशांनंतर फ़ायनली! यश मिळावं ना, तसंच वाटलं असावं भारताच्या संघाला; की झालं बाबा एकदाचं; जिंकलो कप!

हा आपला मी केलेला विचार. काहीही असो, अभिनंदन! संपूर्ण संघाचं! जझबा असाच ठेवावा, जोश असाच ठेवावा, गैर मार्ग अवलंबू नयेत, आणि चाहत्यांचा मान राखावा. GREAT JOB !

Clam Chowder, Crab Sandwich and San Francisco

'Clam Chowder'; I read this world somewhere on Television and I remembered my trip to San Francisco. The very first time when I went to USA and particularly San Francisco.

Pier 39, San Francisco, has some of the most amazing food joints serving delicious sea food. I had gone crazy looking at the menus there. The air smelled so magnificent in itself that my mouth had started to water well before I actually had a bite of the food.

I was walking on the curb, looking at the shops with a coke in my hand when I saw a board which said, 'The best Crab Sandwich of San Francisco'. I didn't even think twice.

It was the first time I had eaten crab meat. It was the first time I had eaten crab sandwich. And it has been The Best crab dish I have ever had. The bread was filled till the last millimeter with soft and tender crab meat. I added fresh lemon juice to it and it turned into a dish with taste which I can actually feel whenever I think about it.

Before I could get over the heavenly taste of the crab sandwich, there was a hunger call again and to answer that call, there was a board which said 'Clam Chowder'. I had read this name for the first time in my life. I did not know what it was and how would it taste, but my uncle had told me about this dish and said that its a famous dish in San Francisco. So I thought of giving it a go.

Clam Chowder is prepared using clams, butter, milk, flour, some cream and pepper. It tastes delicious. Absolutely delicious.

Man.. what a day it was. Ever since I have read the word 'Clam Chowder' on Television a couple of days ago, I have been thinking so much about it. I am missing all of these. Clam Chowder; Crab Sandwich and San Francisco.

Shadows of the Sunlight

I ran hard to catch a train

to find all my effort in vain

a feeling of being rejected

as always and yet again

I was on my way to work

and I had forgotten to wear shoes

It made me worry about my outlook

which seemed so casual and loose

I walked slowly with my heavy bag

my shoulders in a little pain

I went to the other platform

to try my luck again.

I boarded a slow train

Got a lonely window seat

Shadows of the sunlight

to take away the heat

- A J Oka